قــدیم  قدیــما

روحش شاد.

زنده یاد جلال مقامی به همراه همسر مرحومش بیش از 60 سال در امر دوبله فعالیت کردند.در حدود هفت ماه پس از فوت همسرش جلال مقامی هم طاقت دوری از همسرش را نیاورد وبه دیار باقی شتافت .چقدر غم انگیز است دوبلورهای قدیمی یکی پس از دیگری دنیای خود را عوض می کنند.وبرای ما دوستداران دوبله غم انگیز است که دیگر صدای دوست داشتنی آنها را نخواهیم شنید.پس از هفت ماه دوری از تهران، سفری به تهران داشتیم وبه همراه عیال ساعت سه نصف شب در خیابانهای تهران پرسه میزدیم که یهویی از رادیو پیام تهران خبر فوتش را شنیدم واز فوت مظلومانه آقا جلال ،خیلی متاسف شدم.جلال مقامی به قول دوستان جلال و مقام دوبله ایران بود.

از فوت و فقدان ایشان واقعا ناراحتم و دلم به درد آمده است. تسلیت می گویم به جامعه ی هنری، به مردم که با صدای ایشان خاطره دارند و همچنین به خانواده و دختر عزیزشان. این روزها ذهنم خسته و گرفته است. نوشتن از جلال برایم خیلی مشکل است.جلال مقامی انسان شریف ، مرد بسیار محترم، باحال و خوش اخلاقی بود. او گوینده خوب و باحوصله‌ای بود. آرام بود و به هیچکس کاری نداشت. تاریخچه هنر او آن چنان محکم است که وقتی می گوییم «جلال مقامی درگذشت»، همگان بدانند هنر ایران زمین چه دُر گرانبهایی را از دست داد.وی استاد درجه یکی بود.هر صدایی دوره خودش را دارد. ممکن است در آینده گویندگانی بسیار خوب هم باشند اما آنچنان صدای ماندگار نخواهند شد. در دنیای هنر هم همین‌طور است حتی در هالیوود هم همین است کسانی که استاد هستند کسی جایگزینشان نمی‌شود و فقط اسمی از آنها می‌ماند.

پس از فوت همسرش ،بیماری بر او او چیره شد.انزوا وتنهایی را برگزید.سالها بود که بر جمع دوستانش حاضر نمی شد.آخرین بار که وی را دیدم روبروی ساختمان سندیکای گویندگان فیلم بود. ان زمان هم بیمار بود واز دکتر اومده بود به سندیکا ،تا دوستانش را از نزدیک ببیند.اکثراً دوبلورها را پسرم خطاب میکرد.چقدر آدم نازنین وشریفی بود .دوبلورهای جوان را خیلی دوست داشت همیشه آنها راهنمایی میکرد.چقدر زود به زود امسال دوبلورهای درجه یکمان را از دست دادیم . هنرنمایی جلال در دو فیلم «دکتر ژیواگو» و «طلای مکنا» را هیچ‌وقت یاد نمی برم.جلال حتی به دوبلورهای که از وی بزرگتر بود. پسرم خطاب میکرد.وقتی می گفتند فلانی که از تو بزرگتر است چرا پسرم خطاب می کنی ! می‌گفت همه اهالی دوبله بچه‌های من هستند. آنقدر خوب و خوش رفتار بود که هرچه بگویم کم گفته‌ام.ایشان چند نسل را با آثار خود آشنا کردند. کارنامه درخشانی را شکل دادند که راز ماندگاری یک هنرمند بزرگ است. اخلاق نیکوی ایشان قابل توجه بود. قبلاً در رادیو صدایشان را می‌شنیدم می دیدم که چقدر قدر کلمات را می‌داند و چقدر بی‌توقع است.

این چیزی است که معجونی از فرد می‌سازد که او را مانا می‌کند، هنرمندی که برای همیشه خواهد بود. جای بسیاری از این اساتید به این سادگی پر نمی‌شود. آقای جلال مقامی واقعا کارنامه ی درخشانی داشتند. آن زمانی که مجری برنامه «دیدنی ها» در شبکه دو بودند هم بسیار خوب از عهده کار برمی آمدند.در چشمان آقای مقامی انقدر صداقت وصمیمیت داشت.که آدم حس می کرددر خانه ها محرم است.آن رمانیکه برنامه «دیدنی‌ها» پخش می‌شد.مردم با دیدن آن نفس می کشیدند.ویک ساعتی استراحت می کردند.جلال مقامی که همزمان با اجرای برنامه دیدنی‌ها بکار و حرفه اصلی‌اش دوبله اشتغال داشت، اساساً به حق‌الزحمه ناچیز صدا وسیما برای اجرای برنامه نیازی نداشت و به این کار به‌عنوان یک کار برخاسته از دل نگاه می‌کرد.

واقعا حیف شد. دیگر هیچ‌وقت مقامی‌، اسماعیلی‌ و جلیلوندها تکرار نخواهند شد.ایشان دوبلور بسیار توانمند و خوبی بود. کارهای ماندگاری مثل «دکتر ژیواگو»، «بر باد رفته»، «لبه تاریکی» و خیلی فیلم‌های سینمایی با صدای ایشان شکل گرفت. تاریخ سینما اصلا به یاد ندارد گوینده‌ای به این قهاری با صدایی به این زیبایی حرف زده باشد.

چیزی که حقیر را ناراحت می کند جمعیت بدرقه کننده وتشیع جنازه زنده یاد بود که در حد نامش نبود.افرادی همچون ابوالحسن تهامی نژاد،شهروز ملک ارایی،جواد پزشکیان ،ناصر ممدوح ،علی همت مومیوند،افشین زینوری،اردشیر منظم،منوچهر والی زاده در تشیع جنازه شرکت کرده بودند.وقتی سراغ چند نفر از دوستان را گرفتم گویا متاسفانه بعضی از دوستان کسالت داشتند .با آرزوی سلامتی و شفای کامل از درگاه خداوند متعال برای همه دوبلورهای عزیز که کسالت دارند.

زنده یاد جلال مقامی در سال 1320در تهران متولد شد.وی اصالتاً در خانواده اهل کاشان بود.فعالیتهاب هنری خود را از سالهای نوجوانی با بازی در تئاتر شروع کرد.سپس با با تشویق حید صارمی از سال 1337وارد صنعت دوبله شد.زنده یاد مقامی استاد خود را در دوبلاژ هوشنگ لطیف پور معرفی می کرد.ودر سالهای طلایی دوبله زیر نظر ومدیریت زنده یاد علی کسمایی پدر دوبله ایران وابوالحسن تهامی،زنده یادان محمد علی زرندی ،عطاءالله کاملی،ایرج دوستدار،سعید شرافت واحمد رسول زاده گویندگی کرده است،

،زمانی که هنر دوبله بر صنعتش غالب شده بود. تمامی هوش و حواس خودش را عاشقانه برای حرفه‌ای که انتخاب کرده بود به کار گرفت. بر پرده سینما صدایش درخشید و مورد قبول مخاطبان واقع شد. کمتر گوینده‌ای وجود دارد که ظرف یکی دو سال به این موفقیت برسد. جای تاسف است که باید اسم دوستان قدیمی خود را با واژه مرحوم همراه کنم.در فیلم‌های فارسی زیادی هم گویندگی کرد. در دهه 60 با برنامه «دیدنی‌ها» حدود10 سال به طور هفتگی به روی آنتن می‌رفت. این‌ها بخش کوچکی از کارهایش بود که فکر کردم برای نسل جوان دوبله جذاب و برای بزرگترها تجدید خاطره باشد. در سال‌های اخیر به دلیل بیماری صدایش صلابت خودش را از دست داده بود و کمتر حرف می‌زد. این‌ها رفتند، ما هم می‌رویم و تنها صداست که می‌ماند. این اواخر دچار ضعف جسمی شده بودند و ناراحتی از بی توجهی ها، ایشان را خانه نشین کرد. یکی، دو سال اخیر خانه نشین شده بودند؛ به گونه ای که برخی از دوستانش که همکار هم بودند را سه ،چهار سال ندیده بود. جلال مقامی خانه اش تهران نبود و در کرج زندگی می کرد و به همین دلیل کسی به دیدارش نرفت. او روزهای سیاه و تلخی را گذراند و بعد اینگونه فوت شد.زنده یاد جلال مقامی یک اسطوره بود.دلم از این ضایعه خیلی گرفته است.بخاطر اینکه در تهران بودم وحالم گرفته شده بود نتواستم در باره جلال مطلب بنویسم .و این خیلی آزارم می داد.

تمام پیشکسوتان و آنهایی که در دهه های 30، 40 و 50 فعالیت می کردند، دیگر به سنی رسیده اند که نمی توانند کار کنند. متاسفانه چندی پیش بود که استاد منوچهر اسماعیلی را از دست دادیم که در رأس هرم دوبله قرار داشتند و همین طور دیگر عزیزان. وقتی هم شنیدم که آقای مقامی فوت کردند، خیلی دلم گرفت. ایشان چند ماه پیش همسرشان خانم رفعت هاشم پور را از دست داده بودند و تنها زندگی می کردند. یکی از بستگان ایشان را به دلیل کسالتی که داشتند به بیمارستان برده بودند، اما متاسفانه در آنجا تمام سیستم بدنشان بهم می ریزد. و ساعت چهار بعد از ظهر فوت می کنند.زنده یاد مقامی از دوران گذشته دوبلور مطرحی بودند و در این عرصه فعالیت داشتند و بعد آمدند و به عنوان مجری در تلویزیون دعوت به اجرای «دیدنی ها» شدند که این برنامه هم در زمان خود طرفداران زیادی داشت.زنده یاد جلال مقامی دوم مرداد سال 1320 به دنیا آمد.و در روز پنجشنبه (پنجم آبان ماه) سال 1401 بر اثر مشکلات کلیوی و ایست قلبی دار فانی را وداع گفت.

خلاصه ای از فیلمهایی خارجی که استاد جلال مقامی در این فیلمها مدیر دوبلاژو یا بعنوان دوبلور گویندگی کرده است بشرح ذیل از آنها یاد می برم.در ضمن به علت کثرت فیلمها از نوشتن نام فیلمهای ایرانی و هندی صرف نظر می کنم :

ارتباط فرانسوی - جنگ وصلح - چه کسی ازویرجنیا و ولف می ترسد-ماده 22 - تیمارستان - بانی و کلاید - حادثه آکسبو - برخورد نزدیک از نوع سوم- داستان عشق - آلپاگور - واترلو - لورنس عریستان - عملیات عقابها - پنج ورق سرنوشت - صلیب آهنین - ماجرای شگفت انگیز مارکوپولو - پسران کتی الدر - باغ وحش شیشه ای - شهر وحشی - داستان وست ساید - پابرهنه در پارک -آسمان زرد - گروگان - مومیایی - بازرس کلوزو-جایی که عشق می ورزد -صد روز در پالرمو - خوب بد زشت (دوبله اول) -کلت 45 - پاییز زیبا - چنگیز خان - پرواز عقابها - شکوه علف زار - تعقیب - دکتر ژیواگو - حمله به کوئین مری - آسمان خراش جهنمی - شهامت واقعی - رولز رویس زرد - خوارز - توپهای ناورون - شین<دوبله اول> - بوج کسیدی و ساندس کید - وداع با اسلحه -بیلی یانگ جوان -ویل هانتینگ نابغه - 100اسلحه -رودخانه تمساح بزرگ - فلابر - شهر پسران - داستان شب - سنگام - جنون - بانوی مسخره -روح - گروه نفرین شده - اسلحه کهنه - افسانه جودو- مرد قانون - تپه - اسکی باز سراشیب - اعتراف به گناه - پرونده ایپکرس - قدرت اسلحه - حادثه ی سانفراسیسکو- شهری در شهر - جدال در نیمه شب - هه مردان رئیس جمهور - سینوهه -از اینجا تا ابدیت - زوربای یونانی - شلیک - فرار بزرگ - فرار به آتن - نیش - بچه رزماری - دایره سرخ -اسب کهر را بنگر - سه برادر - مدافعین آمریکایی در فیلیپین -سه سکه در چشمه - جوکید - صلیب آهنین - سپید دندان - ده بومی کوچک - دایره سرخ -هملت - خانواده رابینسیون - شهر مرزی - بی خوابی - تاکسی 2 - تعقیب سایه ها - آنطوری که بودیم- شب ژنرال ها_چنگیزخان - وعده شیرین - دلار - شامپو- بدون راه حل - عاشق جنگ - فارغ التحصیل - مردی از شرق - دامی برای قهرمان- دره من چه سرسبز بود- آهنگ برنادت - سرگذشت ادی دوچین - روانی - دور از اجتماع خشمگین - برادری - اهریمن زیبا -عملیات مرداب- تغییر چهره - پیوند - رام ولاکان - نانی و مانی - جزیره اسرار امیز - داستان زندگی-مردان طلایی 1 -باد درباتلاق - صخره 12 مایلی- یکشنبه لعنتی - زندگی دوباره پیتر پراود- ارثیه فامیلی - دور افتاده - پیرمرد واسلحه - شیادان - پلی در دور دست -مسابقه دیوانه وار - داستان دو شهر - گودال مار - آلامو -رهایی از انتقام - شهری در آتش -زولو - ظرف عسل - دکتر فاستوس - جدال طولانی - کابوی نیمه شب - سیاره میمونها - هوس بازان - شکست - ایستگاه قطبی زبرا - سه روز کندور -هفت دلاور -بازدشتگاه شماره 17 - چهارشنبه ی خاکستری- کازینو رویال - دالاس - چادر قرمز - اعترافات یک کمسیر پلیس -نبرد تانکها -ریو براو- روزی روزگاری در غرب - حرفه ای - دسته ی فرشتگان - سگ در نقش (جیسون میلر) -شهری در آتش - زولو -شکارچی انسان - رستگاری در شاوشنگ - ایموس و اندرو - بیلی باد - ریسک بزرگ - فرار بزرگ - سه برادر -دانتون -یک خواهش خصوصی - وایکنیگها - نابخشوده (دوبله دوم) - ماه کاغذی - متخصص - چه آسان می کشد- پدر خوانده (دوبله اول) -جدال در اوکی کورال - زمانی که دزد بودم (دوبله اول) -فرار از برلین شرقی - شاهزاده وگدا - ویل پنی - حمله به رومل -آسایشگاه - مرد قانون -جغد و گربه ی ملوس - پسران جوک باکس - تفنگهای هفت دلاور - دنیای دیوانه دیوانه - سم ویسکی - ستیزه گر -بعضی ها داغشو دوست دارند - کلئو پاترا - مهر هفتم - هاراگیری - بروبیکر - رود خانه وحشی - ژودیت - پرواز دو نفره - طولانی ترین روز - خرابکاران - پرنده شیرین جوانی - پلنگ صورتی - هاوایی - بیسبال - غارتگران - پارتی -جیسون و آرگونات - جدال در سند کریک - مرد دو صد ساله - دامی برای جمیز باند -سه کله پوک - آشانتی - وداع با اسلحه - ساباتا - شرلوک هولمز - لپکی - دسته فرشتگان - بار کوئرو - ارثیه مرگبار - مکس آبی - جولیوس سزار - نشانی از شر - بور سالینو -صخره دوازده مایلی- شجاعان - چیتی چیتی بنگ بنگ - حادثه ی آکس جو - دو قلوهای خون آشام - دوئل - انقلابی قلابی - شب بخیر خانم کمپبل -آهنگ برنادت - آدلا هنوز شام نخورده - الماسها ابدی هستند - دسامبر گرم - زندگی دوباره - رومئو وژولیت - بازرس - شما فقط دو بار زندگی می کنید.- آسمان زرد - ایستگاه شش صحرا - کنت مونت کریستو دوبله اول - هلن - دور دنیا در زیر آب- دست چپ خدا - لرد جیم - عصیان - تسویه حساب در پاریس - خون بها - دکتر نو - رکو و برادرانش -طلای مکنا -سریال تلویزیونی ارتش سری - کشیش و مرد سیاه- نیش - وقت هیجان -طولانی ترین روز - دیدار -برباد رفنه - دو قاطر برای خواهر سارا - فار نهایت 45 - مردی که می خواست سلطان باشد.- محمد رسول الله - لبه تاریکی - مجموعه پوآرو- هشدار برای کبرا 11 - انجمن شاعران مرده -جومانجی - و صدها فیلم و سریال دیگر ...........................

روحشان شاد ویادشان گرامی باد.