قــدیم  قدیــما

میدان کنونی حر یا باغشاه سابقزمانی کاخ شاهان قاجاری در خارج از تهران بوده و بخشی از این کاخ به خیابان تبدیل شده است. یکی از میادین مرکزی تهران است. این میدان در تقاطع خیابان کارگر با خیابان امام‌خمینی قرار دارد. میدان حر کنونی یا همان میدان باغشاه در زمانی قسمتی از این باغ به شمار می رفته است.. جنس این مجسمه از بتن است. این مجسمه نشان‌دهنده پیروزی خیر بر شر است و به بهانه الحاق مجدد آذربایجان به ایران ساخته شد و در سال 1339 در منطقه باغشاه‌سابق نصب شد. این اثر 5/6 متری که روی یک سکوی بتنی نصب شده است به همراه نیزه 6 متری آن در مجموع 5/12 متر ارتفاع دارد. میدان حر در گذشته در محدوده باغشاه یا میدان اسب‌دوانی قرار داشته است.

محمدعلی شاه قاجار در سال 1278 هجری خورشیدی در این باغ مستقر شد و مشغول به سپاه آرایی برای سرکوب نهضت مشروطه بود. وی به بهانه گرمی هوای تهران به باغشاه رفت و هشت نفر از مشروطه خواهان را احضار کرد. وقتی مجلس در برابر تقاضاهای محمدعلی شاه قاجار ایستادگی کرد وی مجلس را به تحریک روس ها به توپ بست و واعظان و روزنامه نگارانی چون صوراسرافیل و ملک المتکلمین را در باغشاه شکنجه کرد و کشت. در سال 1285 هم که نهضت مشروطه پیروز شد، مظفرالدین شاه در باغ شاه به سر می برد. وقتی متفین ایران را گرفتند عبدالحسین میرزا فرمانفرما باغ را از احمدشاه قاجار خرید.

در زمان حکومت پهلوی اول این محل تبدیل به پادگان نظامی تبدیل شد. در سال 1339 به دستور پهلوی اول در میدان اسب دوانی پادگان، که اکنون همان میدان حر کنونی است، مجسمه گرشاسپ یکی از اسطوره های شاهنامه در حالی که با نیزه ای به دست در حال جنگ با اژدهایی به دور بدنش پیچیده بود ساخته شد. این مجسمه 6.5 متر ارتفاع دارد و 6 متر نیز نیزه دست گرشاسپ است. این مجسمه نماد پیروزی خیر بر شر است.

میدان حر در زمان قاجار تفرجگاه ناصرالدین شاه و سایر شاهان قاجار بوده و نخستین میدان اسبدوانی تهران نامیده میشود. سالها بعد و در انتهای دوران قاجاریه عبدالحسین میرزا فرمانفرما باغ شاه را از احمدشاه خریداری و در زمان خیابان کشی های تهران در دوران رضاخان باغ شاه قطعه قطعه گردید. در محل میدان کنونی در زمان قاجار تندیس ناصرالدین شاه سوار بر اسب در وسط باغ شاه قرار داشت و لذا در سال 1339 هجری شمسی تندیس گرشاسب (از قهرمانان شاهنامه) اثر غلامرضا رحیم زاده ارژنگ در حال نبرد با اژدها جایگزین آن گردید و نماد پیروزی خیر بر شر است. شایان ذکر است که در سال 1361 نام میدان باغ شاه به میدان حر تغییر یافت. امروزه محله میدان حر و پادگان حر از بقایای باغ شاه محسوب میشوند

محله میدان حر در منطقه 11 تهران واقع شده و در تقاطع خیابان کارگر جنوبی و خیابان امام خمینی واقع شده است. محله میدان حر از شمال به میدان پاستور، از غرب به پادگان حر و اسکندریه، از شرق به خیابان امام خمینی و خیابان ولیعصر و از جنوب به خیابان معیری منتهی می شود.محله میدان حر در محدوده ترافیکی زوج و فرد قرار دارد. در واقع خیابان کارگر مرز بین محدوده طرح ترافیک و محدوده زوج و فرد است بطوریکه از خیابان کارگر به سمت مرکز شهر و شرق محدوده طرح ترافیک بوده

ساکنین محله می توانند براحتی از خطوط تاکسی و اتوبوس سریع السیر در خیابانهای کارگر و امام خمینی بهره مند شده و خود را در کمترین زمان ممکن به مقصد برسانند از میدان حر می توان در کمترین زمان ممکن به میدان انقلاب، خیابان جمهوری، خیابان امام خمینی، میدان قزوین، بزرگراه نواب و سایر خیابانهای شهر رسید.از مراکز درمانی این محله می توان به بیمارستان لقمان حکیم و درمانگاه ولیعصر اشاره نمود.در ضلع جنوبی پادگان حر هتل فرهنگیان و باشگاه فرهنگیان در خیابان کاشان مستقر بوده و خدمات گوناگونی از جمله خدمات اقامتی، تفریحی، ورزشی، علمی و فرهنگی به جامعه فرهنگیان سراسر ایران ارائه می نماید.