قــدیم  قدیــما

امیر عباس همایونی ،جلال مقامی،احمد رسول زاده،سعید شرافت،ایرج دوستدار،سیامک اطلسی ،خسرو شایگان،محمد یار احمدی ،خسرو خسروشاهی،جواد بازیاران،سیاوش مینویی صابری، رفعت هاشم پور . زهرا آقارضا . فهیمه راستکار . مهین بزرگی . مینو غزنوی . هوشنگ لطیف پور،محمد افرین،حسین حاتمی،نصرالله مدقالچی،منوچهر اسماعیلی،اسماعیل مهرتاش،عباس نباتی

اسماعیلی

​ایرج دوستدار در سال 1309در شهر قزوین به دنیا آمد .وی یکی از بزرگمردان عرصه دوبله ایران بود.او فعالیت رسمی خود را در سال 1337 در استودیو مولن روژ تهران با فیلم افسانه گمشدگان و سه پدر خوانده بجای جان وین شروع کرد. او به نوعی پایه گذار سبک شناسی در دوبله ایران بود از این رو صداهایی که برای بازیگران طراز اول انتخاب می نمود برای همیشه در دوبله ایران ماندگار شدند. بعنوان مثال «جان وین » با صدای ایرج دوستدار در ایران شناخته شد و با استقبال چشمگیری در کشورمان مواجه شد.با توجه به اینکه دوستدار به زبان انگلیسی ، عربی و نیز زبان فارسی تسلط کامل داشت برای درک هرچه بهتر این تغییرات و پی بردن به ظرافت های بازی جان وین و نیز شنیدن مستقیم دیالوگ های فیلم ، فیلم هارا به زبان اصلی نگاه می کرد تا فاصله اش را با نقش به حداقل برساند. نقش های جان وین نقش هایی عامی و جاهل مسلک با ادبیات و اصطلاحات خاص خودش بود.اولین کار دوستدار همگام کردن خود با تغییرات بازی جان وین بود و پس از آن هم کاربرد فارسی شده اصطلاحات جان وین ،

ایرج دوستدار با این دو فاکتور جان وین را آفرید.

باید اذعان کرد او صدایی به قدمت خود دوبله داشت او بسیاری از متل ها، مثل ها و اصطلاحات زبان فارسی را می دانست و فرهنگ فولکلور را می شناخت . قبل از بازگو کردن معادلی برای عبارتی ابتدا آن را با محیط اجتماعی تطبیق می داد و اگر تشخیص می داد که استفاده از فلان عبارت ضرری ندارد آنگاه آن را وارد فیلم می کرد مساله ای که متاسفانه کمتر شاهد آن هستیم ،وی در قبل از انقلاب اسلامی در سه ویا چهار فیلم فارسی حرف زد و عقیده داشت آن فیلم ها قابلیت هنری ندارند. اصلا در قیدوبند انتخاب نقش برای دوبله نبود، در فیلمهایی که مدیر دوبلاژ بود یا اصلا حرف نمی زد و یا اگر بنا به ضرورتی صحبت می کرد نقش های کوچکی را می گفت . بسیاری از اوقاتش با مطالعه و نگارش سپری می شد.

او به نوعی پایه گذار سبک شناسی در دوبله ایران بود از این رو صداهایی که برای بازیگران طراز اول انتخاب می نمود برای همیشه در دوبله ماندگار شدند. «جان وین » با صدای ایرج دوستدار در ایران شناخته شد و البته با استقبال چشمگیری هم مواجه شد. بی شک پس هر موفقیتی سرفصل هایی فکر شده وجوددارد.زنده یاد دوستدار در سبک دوبله ایران دارای نو آوری بود .اولین کار دوستدار همگام کردن خود با تغییرات بازی جان وین بود دوستدار با این فاکتور جان وین را آفرید.که در دوبله به جملات (پس سری) معروف بود.

ایرج دوستدار کارمند دولت بود ودر اداره دارایی کار میکرد و پس از بازنشسته شدن از این اداره در کنار همسرش که دکتر داروسازی بود.در داروخانه مشغول به کارشد. هیچ گاه به دوبله به عنوان منبع درآمد نگاه نکرد و به همین دلیل سطح کیفی کارهای دوستدار همیشه در حد مطلوب بود. او عاشق دوبله بود به طوری که روز پس از مرگش برای دوبله فیلمی قرار گذاشته بود که جاودانه شدن را به آن ترجیح داد. او عقیده داشت هرکاری که با اجبار و برای پول باشد از بابت هنری افت خواهد کرد. او می دانست کی ، کجا و به چه صورت باید کارش را انجام دهد. بسیار در جامعه و بین مردم و بسیاری از تیپ های صوتی را ازمیان مردم انتخاب می کرد. او تیزبینی خاص خودش را داشت و وقتی این تیزبینی با عشق به دوبله آمیخته شود ثمره بسیار مثبتی برجای می گذارد.

برای دوبله کارتون عصرحجر بسیار حساسیت از خود نشان داد. فکر می کرد که بچه ها از چه چیزهایی خوششان می آید و یا چه چیزهایی برایشان جذابیت دارد. اصلا اهل افراط و تفریط نبود. در هیچ زمینه ای ، همانقدر که عاشق کارش بودعاشق خانواده اش هم بود.

ایرج دوستدار همیشه پرسوناژهای مخصوصی داشتو اگر اختلافی و فاصله ای بین نقش و خودش احساس می کرد روی آن نقش صحبت نمی کرد. با آن که از ادبیات عامه برای دوبله فیلم ها یاری می جست اما هیچ گاه از محدوده ادب خارج نشد و پاکیزگی بر تمام فعالیت هنری اش سایه افکنده بود.وقتی قرار باشد با عنوان کردن مثالی جاودانگی هنری را اثبات نمود چه مثالی بهتر از ایرج دوستدار.

مجموعه فیلمهای جان وین ، لی جی کاب ، ادی کنستانتین ، رونالد شاینر، برل آیوز و... نقش هایی است ک او به جای آنها صحبت کرده است وی پس از فیلمهایی همچون "ده فرمان" که خودشان به جای "چارلتون هستون" صحبت کرده بودند، "فرار بزرگ"، "وایکینگ‌ها"،"تله"،"آخرین قطار گان هیل" "هملت"و داستان وست ساید را به عنوان به یاد ماندنی‌ترین کارهای خود نام می‌بردند. و در مجموعه کارآگاه ساخته حسن هدایت به جای معاون کارآگاه و نیز در سریال امام حسن (ع) به جای داود رشیدی ،مجموعه فیلم‌های کمدی "ادی کنسانتین"مجموعه فیلم‌های (پاگنده) "باد اسپنسر"و ........

لازم به یادآوری است زنده یاد ایرج دوستدار دربیش از هشصد فیلم گویندگی کرد.وی سرانجام در26 اسفند ماه سال 1375 به دیار باقی شتافت.

روحش شاد یادش گرامی باد.