قــدیم  قدیــما

سردر باغ ملی طی سال‌های 1301 تا 1304ش‌، به عنوان دروازه ورود به میدان مشق‌، که محوطه‌ای نظامی و در اختیار قشون بود، احداث شد. مدتی پس از ساخت دروازه‌ فکر ایجاد اولین باغ عمومی شهر تهران به نام باغ ملی ،در اراضی داخل میدان مشق‌، مطرح و طرح آن تهیه شد و به اجرا درآمد و نام دروازه میدان مشق به سردرباغ ملی تغییر یافت‌. باغ ملی چند سالی بیش‌تر به جا نماند و در محوطه آن وزارت امور خارجه‌، کتاب خانه ملی و موزه ایران باستان را ساختند. اما نام این باغ بر سردر میدان مشق باقی ماند و مردم سردر باغ ملی را به عنوان نماد تاریخ معاصر تهران و معماری خاص تهران قدیم می‌شناسند.

میدان مشق مربوط به زمان قاجاریه است و درتهران، محدوده بین خیابان امام خمینی و سی تیر واقع شده ،این عمارت هسته اولیه مجموعه ی میدان مشق است که در دوره فتحعلی شاه به عنوان پادگان نظامی در شمال شهر تهران دوره صفوی بنیان نهاده شد. عمارت نظامی میدان مشق که بعدها به عمارت قزاقخانه موسوم شد، چندین دوره ساخت و ساز را شامل شده و عمده ترین تغییرات انجام شده در آن در دوره ناصرالدین شاه قاجار و پهلوی اول صورت گرفته است.

به تدریج در فضای باز مقابل این عمارت ساختمان های دولتی چون کاخ شهربانی، کاخ وزارت خارجه، موزه ایران باستان، شرکت نفت ایران و انگلیس، و عمارت پست بنا شده بود.

در قسمت شمال غرب حصار طهران زمین بزرگ و وسیعی بود که با اینکه خارج شهر محسوب می‌شد ولی چسبیده به شهر بود. زمینی که از دوره فتحعلی ‌شاه قاجار برای اردو زدن نظامیان و مشق نیروهای نظامی اختصاص یافت. نه اینکه همچون پادگانهای امروزی باشد بلکه فقط قطعه بیابانی بود که در آن تیر و توپ در می‌کردند و در کنارش دفیله پیاده‌نظام و سواره‌نظام. با وسعت یافتن شهر در دوره ناصری این تکه زمین به تملک دولت در آمد و برای خود چهاردیواری پیدا کرد و شناسنامه؛ «میدان مشق طهران». محوطه میدان مشق به سال 1278ق به اهتمام سپهسالار دیوار و دروازه‌ای زیبا پیدا کرد که گاهی ناصرالدین‌ شاه از بالای آن به تماشای مشق قشون می‌نشست.

توسه و تجدید میدان مشق دارالخلافه تهران و ساختن دیواری مشتمل بر طاقنماهای آجری در دور تمام میدان مشق به شکل مربع به اهتمام میرزا محمدخان قاجار سپهسالار در سال1278 قمری به سال بوده است. منظور از ایجاد این میدان مشق دادن نظامیان شاه تحت نظارت استادان نظامی روسی و اروپایی بر طبق شیوه غربی بود و گاهی اوقات ناصرالدین ‌شاه هم در بالاخانه‌ای که هنوز قسمتی از آن باقی است جلوس می‌کرد و رژه قزاقان و مشق آنها را تماشا می‌کرد.