قــدیم  قدیــما

میدان بهارستان تا پیش از تشکیل مجلس شورای ملی، از جمله اراضی باغ نگارستان بود. باغ نگارستان در سمت شمالی میدان‌، در دوره فتح‌علی شاه، ساخته شد و محمدعلی شاه نیز سال‌ها در آن زندگی کرد. محوطه مرکزی باغ نگارستان‌، یعنی میدان مختص مراسم آتش بازی در اعیاد و مراسم قربانی شتر بود. مشهورترین بنای پیرامون این میدان عمارت و باغ بهارستان در قسمت شرقی آن است که صاحب اصلی آن حاج میرزاحسین‌خان قزوینی، سپهسالار و صدر اعظم دوره ناصری، بوده است‌. میرزا حسین خان درسال 1288 ه. ق‌، اراضی وسیعی را برای احداث باغ و خانه مسکونی و مسجدی شامل مدرسه و مکتب و کتاب‌خانه خریداری کرد. طرح و نقشه بنای عمارت و باغ را مهندس فرانسوی، فال یوس بواتان‌، ریخت‌. او همان مهندسی است که طرح باغ و پارک ظل‌السلطان را، که امروزه به آموزش و پرورش تعلق دارد، ریخته بود.

میدان بهارستان بارها دچار تغییر شکل شد و از آن جا که مجلس شورای ملی در ضلع شرقی میدان واقع است‌، میدان همواره مرکز تجمع و تظاهرات سیاسی مردم بوده است‌. از مهم‌ترین وقایعی که در این میدان اتفاق افتاد واقعه به توپ بستن مجلس، توسط محمدعلی شاه، است که می توان به آن اشاره کرد. همچنین تظاهرات مردم علیه خلع دکتر محمد مصدق از نخست‌وزیری و عملیات کودتای 28 مرداد سال 1332، از دیگر وقایع مهم میدان بهارستان است‌.

میدان بهارستان از قدیمی‌ترین میدان‌های تهر ان  است.میدان بهارستان تا اواخر دوره سلطنت پهلوی اول  میدان نگارستان نامیده می‌شد .که از نام باغ و کاخ  نگارستان  گرفته شده‌بود. مجموعه نگارستان در شمال میدان قرار داشت و به‌دستور  فتحعلی شاه  قاجار به عنوان خانه تابستانی پادشاه در خارج از شهر تهران آن روز ساخته شد.

این میدان از جنوب به  محله سرچشمه  (و پس از آن چهار راه سیروس و میدان شوش)، از شمال به خیابان بهارستان وخیابان فخرآباد  و محله  دروازه شمیران  (و سپس پل چوبی )، از غرب به  خیابان جمهوری اسلامی ،باغ سپهسالار وچهار راه سید علی  واز شرق به خیابان مجاهدین اسلام محدود است.

دلیل اصلی اهمیت این میدان وجود ساختمان مجلس شورای ملی (مجلس دوره مشروطه) و مجلس شورای اسلامی   در این میدان است. ضلع شمال غربی این میدان بورس فروش ساز در تهران است و ساختمان وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی  در شمال غربی این میدان واقع است.

ین میدان محل رخدادهای مهم تاریخی در تاریخ معاصر ایران بوده‌است. مهمترین این رخدادها ایجاد ساختمان نخستین  مجلس قانونگذاری ایران  در دوره مشروطه در این میدان، ترور  میرزا علی اصغر خان اتابک  در هنگام خروج از مجلس، به توپ بسته شدن مجلس توسط قزاقان تحت فرمان لیا خوف روسی، راهپیمایی‌های متعدد مردم در حمایت از دولت  مصدق  و نیز راهپیمایی مخالفین دولت مصدق در این میدان است.